دمپر هوا، دریچه ای می باشد که درون کانال هوا از صفحه های واحد یا پره های موازی که باعث تنظیم یا انسداد میزان هوایی که از کانال عبور می کند ساخته شده است.
برای بیشتر افراد ، نزدیک ترین ارتباط با دمپر هوا زمانی است که فرد می خواهد ورود هوا به اتاق را باز و یا بسته کند. کنترل جریان هوا با تنظیم دمپر پشت دریچه ای انجام می شود. در اغلب موارد این کار توسط یک اهرم و یا در برخی موارد توسط پیچ گوشتی انجام می شود.
اما در پروژه های صنعتی و یا ساختمانی بزرگ اعم از تجاری و اداری و هتل و بیمارستان ، از روش دیگری برای قطع و وصل و یا کنترل جریان هوا استفاده می شود.
انتقال جریان هوا توسط کانال انجام می شود.حال ، در بخش هایی از کانال قطعه ای قرار داده می شود تا بتوان جریان هوا را کنترل کرد.این قطعه به ابعاد کانال و معمولا به عمق ۱۵ سانتی متر است که به آن دمپر کانالی می گویند.
انواع دمپر کانال به دو صورت زیر تقسیم می شوند که عبارتند از:
• دمپر کانالی دستی
دسته ، اهرمی است مدرج که بر روی بدنه نصب میشود ، اپراتور برای تنظیم جریان هوا از آن استفاده می کند.
دمپر کانالی دستی از نظر کنترل جریان هوا خود دو بخش است :
– قطع و وصل جریان هوا : که در اصطلاح به آن پره موازی می گویند.
– کنترل جریان هوا : که در اصطلاح به آن پره متقابل می گویند.
اما عموما از دمپر کانالی دستی پره موازی برای قطع و یا وصل جریان هوا استفاده می شود و محل نصب آن ابتدای انشعاب کانال از مسیر کانال اصلی جریان هوا است.
• دمپر کانالی موتوری
دسته بندی دمپر کانال موتوری، همانند پره موازی و پره متقابل که در بالا به آن اشاره کردیم انجام می شود. تفاوت دمپر کانالی موتوری با مدل دستی، صرفا به موتور نصب شده بر روی دمپر کانالی مربوط است.
همچنین با توجه به هزینه بسیار زیاد موتور دمپر، عموما برای کنترل جریان هوا از مدل های دستی استفاده می شود و در ابتدای پروژه یک بار سیستم جریان هوا را بالانس می کنند.
از نظر شکل ، دمپر کانالی ، اعم از دستی و یا موتوری ، دو مدل دارد.
• چهار گوش
انواع دمپر هوای چهار گوش عبارتند از:
• گرد
انواع دمپر هوای گرد، شامل موارد زیر می شود:
ضخامت ورق برای دمپر هوا، ارتباط مستقیمی با ابعاد مربوط با آن دارد. همچنین طبیعی است برای ابعاد عادی، ضخامت یک میلیمتر نیاز باشد، اما هرچه ابعاد بزگتر باشد، ضخامت آن هم بالاتر می رود و باید در آکس طول دستگاه، پل استفاده شود. همچنین حجم عرض بدنه دستگاه، باید با اندازه ای باشد که در تایم عملکرد هوا تیغه ها از محدوده بیرون نزند. و نکته آخر، دمپر کانالی یا دستی خود می تواند به دو شکل چهار گوش و یا گرد باشد. هر یک از این اشکال می توانند دارای دو عملکرد پره موازی و یا پره متقابل باشند. در مدل های گرد ، دمپر می تواند به صورت فلنچ دار و یا بدون فلنچ نیز باشد که در این خصوص در بحث های آینده به آن پرداخته می شود.
بنابراین دمپر کانالی دستی خود می تواند به دو شکل چهار گوش و یا گرد باشد.
هر یک از این اشکال می توانند دارای دو عملکرد پره موازی و یا پره متقابل باشند.
در مدل های گرد ، دمپر می تواند به صورت فلنچ دار و یا بدون فلنچ باشد که در این خصوص در بحث های آینده به آن پرداخته می شود.